Jezelf vergelijken met anderen: als mens zijn we dit snel geneigd om te doen. Logisch als we kijken naar onze basisbehoeftes namelijk overleven en voortplanten. Voor je eigen veiligheid was het vroeger van cruciaal belang om je te vergelijken met anderen voor de groepsdynamiek. Ken je plaats in de groep.
Jezelf vergelijken met anderen was vroeger handig. Maar in de hedendaagse maatschappij zie ik dat het ook veel nadelen met zich meebrengt. Constant jezelf vergelijken met anderen zorgt ervoor dat jouw gedrag afhankelijk is van externe factoren. Van wat anderen doen, denken of vinden. Op basis daarvan pas jij je aan.
En ben je afhankelijk van externe factoren, dan is de kans aannemelijk dat je leeft op de automatische piloot en meegaat in de waan van de dag. Immers ben je niet gewend om letterlijk op jezelf te vertrouwen.
Er zijn twee soorten vergelijking:
Neerwaartse vergelijking - Je vergelijkt jezelf met iemand die het minder goed doet op een bepaald vlak.
Opwaartse vergelijking - Je vergelijkt jezelf met iemand die het beter doet op een bepaald vlak.
Neerwaartse vergelijking
De eerste manier van jezelf vergelijken met anderen kan een manier zijn om je beter te voelen over jezelf. Als ik klaagde dat ik honger had zei mijn moeder vroeger altijd: 'Kijk naar de kindjes in Afrika, die hebben pas honger.' Ik snap wat er wordt bedoeld: er is altijd iemand die het slechter heeft.
Aan de andere kant zorgt dit ervoor dat er geen erkenning is voor de gevoelens die je ervaart. Heb je een baaldag? Er zal ongetwijfeld iemand zijn die een heftigere dag heeft. Maar dat neemt niet weg dat jouw gevoel er even helemaal mag zijn. Gevoel is er om gevoeld te worden. Te vaak willen we het rationaliseren.
We moeten het eerst van onszelf begrijpen voordat we het mogen loslaten. Het gevolg? We blijven te lang zitten met een negatief gevoel omdat we het nog niet voldoende begrijpen om het te laten gaan.
Dan kan jij je ook nog op een positieve manier vergelijken met mensen die het minder goed doen op een bepaald vlak. Op korte termijn kan dit je een goed gevoel geven. Alleen komt dit gevoel niet vanuit jezelf. Je hebt altijd vergelijkingsmateriaal nodig. Geen duurzame manier dus om je goed over jezelf te voelen.
Opwaartse vergelijking
De tweede manier van jezelf vergelijken met anderen is de reden dat we massaal inspirerende mensen volgen via Instagram, naar podcasts luisteren of motiverende video's via YouTube bekijken. Als zij het kunnen, dan kan jij het ook - lijkt de boodschap te zijn. Rijk, gelukkig en succesvol worden wordt gepresenteerd als simpel. Je hoeft alleen hun stappenplan te volgen.
Met alle inspirerende mensen die je volgt, heb je een hele waslijst aan acties die je op een dag moet doen voor je persoonlijke ontwikkeling. Vroeg opstaan, koud douchen, een planning maken, mediteren, sporten, ademhalingsoefeningen, groene smoothies maken en drinken, schrijfoefeningen, visualisaties, affirmaties enzovoort. Je raakt overwhelmd en komt daardoor helemaal niet in actie. Dus ga je naar nog meer inspirerende mensen zoeken. Misschien zit er in de volgende tip wel een punt waar je iets mee kan.
Vroeg opstaan, koud douchen, een planning maken, mediteren, sporten, ademhalingsoefeningen, groene smoothies maken en drinken, schrijfoefeningen, visualisaties, affirmaties
Alleen leidt inspiratie zonder actie tot heel veel frustratie. Deze frustratie richt je op de mensen die het 'beter' doen en vervolgens op jezelf. Gedachtes als 'Waarom lukt het hem/haar wel en mij niet?' tot aan 'Ik ben niet goed genoeg' schieten door je hoofd. En dat helpt natuurlijk niet om wel in actie te komen.
Conclusie
Er zullen altijd mensen zijn die het op een bepaald vlak beter doen dan jij. En natuurlijk mensen die het op een bepaald vlak minder goed doen dan jij. Wat goed is en wat niet, dat is een label die jij er zelf op plakt. Op sociale media worden mooie vakantiekiekjes gedeeld, luxe dinertjes, gespierde lichamen en gelukkige gezinnen. Laten we zeggen dat dat 1 procent is van hun leven. De overige 99 procent blijft achter gesloten deuren. Veel volgers zijn dan geneigd om hun eigen achterkant, wat er minder goed gaat, te vergelijken met de voorkant van een ander. Die ene procent, weet je nog?
Gaan we dan nog een laagje dieper, dan kijken we naar waarom mensen dit doen? We vergelijken onszelf met anderen vanuit een bepaalde onzekerheid. En als we met die negatieve bril naar de wereld kijken, dan gaan we daar bevestiging voor vinden. Neem bijvoorbeeld de aankoop van een rode tesla. Als je van plan bent om dit te doen, ga je ze ineens overal zien. Je kijkt met een andere bril naar de wereld. Zo ook als je de angst hebt om niet goed genoeg te zijn.
Tips
Train je brein. Met een sterke mindset ben je weerbaar voor negatieve gedachtes. Je kunt ze bewust of onbewust ombuigen zodat je er niet naar handelt. Dit kost energie. Eerst moet je bewust worden van wat je denkt. Vervolgens moet je dit erkennen. Er zonder oordel naar kijken. Pas dan kan je het loslaten. Dit is een langetermijnstrategie. Net zoals het trainen van je lijf kost het tijd voordat je blijvend verschil gaat zien.
Op de kortere termijn kan je de verleiding van jezelf vergelijken met anderen ook vermijden. Volg zo min mogelijk mensen op sociale media en besteed er zo min mogelijk tijd aan. Beperk de hoeveelheid informatie over persoonlijke ontwikkeling die je tot je neemt tot maximaal 10 procent. Dan kan je nog 20 procent besteden aan het sparren met anderen erover. De overige tijd wil je besteden aan het ondernemen van actie.
Korte mindset meting doen?
Doe de gratis test om binnen twee minuten precies te weten hoe je mindset ervoor staat.