Goedlopend bedrijf? Dit Business Model Canvas moet je op orde hebben.
- Isabelle Feteris
- Feb 8, 2023
- 9 min read
Wil je een bedrijf starten, verandert jouw markt of heb je een nieuw productidee? Alles valt en staat met het fundament van je bedrijf. Je kan nog zo'n goed idee hebben, maar als je het bouwt op een instabiele grond, dondert het vroeg of laat in elkaar. Dat is precies de reden dat in de topsport zoveel op techniek gefocust wordt, en later pas op kracht en snelheid. Dat komt wel. Een onderdeel van het fundament van je bedrijf is het Business Mode Canvas. In dit artikel leer je welke onderdelen hierin zitten en hoe je dit inricht. Daarnaast bevat het artikel een aantal voorbeeldvragen en casussen van ondernemers. Zo kan je na het lezen, je eigen canvas invullen.
Wat is het Business Model Canvas?
Dit canvas, ontwikkeld door Alex Osterwalder, vormt een leidraad om je business model op papier te zetten. Het idee van het canvas is dat jij je bedrijf op 1 A4 kan presenteren. Maak het simpel en houd het kort. Want als jij het niet kort kan vertellen, dan snap je niet wat je doet. En als je niet snapt wat je doet, hoe moet je het dan overbrengen? Dit is dus de basis van je bedrijf.
Het is een visueel overzicht waarbij alle belangrijke componenten van een bedrijf aan bod komen, bestaande uit 9 onderdelen. De onderdelen gaan over je bedrijf, producten of diensten, klanten, leveranciers, kosten en opbrengsten. Met het business model canvas ontdek je waar de kracht en zwaktes liggen van je onderneming. Daarnaast geeft het je inzicht in waar je klanten behoefte aan hebben en hoe je hierop in kan spelen.
Waarom werken met het Business Model Canvas?
Er zijn verschillende redenen om met dit model te werken.
Vanwege de beperkte ruimte op het formulier, moet je keuzes maken. Kiezen is verliezen zeggen ze wel eens. Je verliest namelijk de dingen die je niet kiest. Aan de andere kant is niet kiezen ook verliezen. Want als je niet kiest, gaat je aandacht alle kanten op. Met het model creëer je focus en maak je jouw idee heel concreet. Op deze manier wordt ook duidelijk wat je links mag laten liggen.
De meeste ondernemers maken een businessplan van tientallen pagina's en kijken er nooit meer naar. Zonde. Met het Business Model Canvas is het veel makkelijker om je ondernemingsplan uit te voeren. Niet voor niets is onze slogan: wie z'n plan uitvoert, wint.
Als je met een team gaat werken, is het belangrijk dat ze weten waar je naartoe wil. Het Business Model Canvas helpt jouw ondernemingsplan te communiceren met anderen. Ook omdat het kort is, kijken ze er vaker naar dan wanneer het tientallen pagina's bevat.
Uit welke onderdelen bestaat het Business Model Canvas?
Het BMC bestaat uit negen onderdelen die alle aspecten van je bedrijf omvatten.
Klantsegmenten: wie is je ideale klant?
Waardeproposities: waarom zouden klanten voor jou kiezen?
Kanalen: waar bevinden je klanten zich en ben jij acties?
Klantrelaties: hoe bouw je aan de relatie met je klant?
Inkomstenstromen: waarmee en hoe ga je geld verdienen?
Kernmiddelen: wat heb je nodig om verder te komen?
Kernactiviteiten: wat gaat je bedrijf doen? En wat niet?
Belangrijkste partners: met wie werk je samen?
Kostenstructuur: hoe ziet het er financieel uit?
Klantsegmenten
Wie is je doelgroep? Dat is de belangrijkste vraag voor jou als ondernemer. In stap 1 van het business model canvas maak je dit duidelijk. Ik raad mijn klanten aan om zich in het begin van hun bedrijf te richten op een doelgroep van maximaal 50.000 mensen bij business to consumer en maximaal 1.000 bedrijven bij business to business. Waarom? Zo kan je testen of je idee werkt. Werkt het niet, dan kan je kiezen voor een andere doelgroep of je product of dienst aanpassen. Werkt het wel, dan kan je uitbreiden.
De volgende vragen kunnen je helpen om je doelgroep te bepalen:
Hoe oud is je doelgroep?
Wat voor opleidingsniveau heeft je doelgroep?
Welk geslacht heeft je doelgroep?
Waar woont je doelgroep?
Welke uiterlijke kenmerken heeft je doelgroep?
Wat zijn de interesses van je doelgroep?
Wat voor werk doet je doelgroep?
Wat zijn persoonlijke eigenschappen van je doelgroep?
Als jij je doelgroep weet, kan je dit gebruiken in alle facetten van je bedrijf. Hierop stem jij je logo af, je tone of voice in je communicatie, de beelden die je gebruikt in je marketing en hoe je ze gaat bereiken. Best een belangrijk onderdeel dus, die doelgroep.
'Help, ik kan niet kiezen!' Deze hoor ik vaak, en terecht. Ondernemers hebben veel goede ideen en willen alles doen. Maar daardoor doen ze onderaan de streep niks. En als je niemand aanspreekt, weten ze je niet te vinden. Je gaat mensen pas echt helpen als je wel een keuze maakt.
Tot slot: de doelgroep zijn de mensen die je product afnemen. Niet de mensen die je product gebruiken. Zo is de doelgroep van Wiskas de baasjes en niet de kat zelf. Dit klinkt logisch, maar op andere vlakken slaan ondernemers de plank mis. Ontwikkel jij bijvoorbeeld programma's voor teams? Dan is je doelgroep degene die over de budgetten gaat, niet de mensen die het programma daadwerkelijk volgen.
Voorbeeld 1:
Paulien is coach en helpt jonge vrouwen die in een gezonde relatie zitten, maar toch twijfels hebben. Dit doet ze met vrouwen die woonachtig zijn in Nederland.
Voorbeeld 2:
Monkey Town is een indoor speelparadijs voor jonge kinderen. Ze begonnen met slechts 1 locatie in 2001. Inmiddels zijn er meer dan 40 locaties verspreid door heel Nederland, België, Duitsland en Zwitserland.
Waardepropositie
Stap twee is je waardepropositie bepalen. Wat is de pijn van je doelgroep? Welk probleem hebben ze? En waarom kiezen klanten voor jou?
Mensen komen over het algemeen in beweging door twee dingen:
Vermijden van pijn
Verlangen nastreven
Over het algemeen zijn mensen eerder gemotiveerd om pijn te vermijden, dan om een verlangen na te streven. Daarom zie je dat veel bedrijven daarop inspelen.
Voorbeeld 1:
FYEO helpt mensen om te leven zonder bril of lenzen. Zo kunnen hun klanten de dagelijkse dingen zoals autorijden, sporten, klussen of gewoon de krant lezen weer doen.
Voorbeeld 2:
Tinder is er voor singles die het moeilijk vinden om op mensen af te stappen. Of het idee hebben dat ze geen leuke partner kunnen vinden. Daarom is er een app ontwikkeld die matches maakt, zodat je met elkaar in contact komt.
Een ander belangrijk aspect is wat jouw bedrijf uniek maakt. Wat onderscheid je van de concurrent? Kijk of je drie dingen kan noemen. Is het de goede service, het unieke assortiment, het gebruiksgemak, het duurzame karakter van je product of dienst, de prijs, kwaliteit, of een combinatie daarvan? Je hoeft niet het beste idee te hebben of het meest innovatief te zijn. De meeste succesvolle bedrijven kwamen niet met een nieuw idee maar waren wel vernieuwend. Denk aan Google. Dat was niet de eerste zoekmachine maar wel de eerste die geen reclames had. Of aan Gorilla's. Ze zijn niet de boodschappen bezorgservice, maar wel de eerste die het binnen een half uur naar je brengt.
Kanalen
Het derde onderdeel van het business canvas model is welke kanalen je kiest. Kanalen spelen een belangrijke rol in hoe een klant je bedrijf ervaart. Zo weten klanten dat je bestaat. Dus hoe ga je mensen kennis laten maken met je bedrijf? Denk bijvoorbeeld aan sociale media kanalen zoals YouTube, Instagram, Facebook, LinkedIn en Tiktok. Maar ook aan offline kanalen zoals beurzen, seminars of netwerk events. Misschien heb je wel een blog waarop je potentiële nieuwe klanten informeert over jouw expertise? Of ga je een podcast starten zodat mensen onderweg naar hun werk naar je kunnen luisteren. Denk breed!
Kanalen hebben verschillende functies, namelijk:
De bekendheid van je product of dienst vergroten.
Service bieden nadat klanten een product hebben gekocht.
Feedback verzamelen.
Je kan bijvoorbeeld online klanten kennis laten maken met je bedrijf maar offline service bieden. Of mensen offline kennis met je laten maken maar online reviews verzamelen.
Voorbeeld 1:
Jos Burgers is spreker en spreekt voor bedrijven die met klanten werken. Om meer bekendheid te krijgen, is hij boeken gaan schrijven. Inmiddels heeft hij meer dan 14 boeken geschreven en mag hij jaarlijks zo'n 150 presentaties verzorgen.
Voorbeeld 2:
Enzo Knol is begonnen om dagelijks een video op YouTube te plaatsen. Zo verkreeg hij steeds meer volgers. Nu verkoopt hij zijn eigen merchandise en is hij ook actief op Instagram.
Voorbeeld 3:
Suzan heeft een online programma voor eigenaren van honden. Ze bereikt haar doelgroep door te adverteren via Google, Facebook en Instagram.
Klantrelaties
Waar de andere aspecten zich richten op het krijgen van nieuwe klanten, gaat dit over de beleving van je huidige klanten. De klantrelaties en contactmomenten die je kiest, hebben invloed op de indruk die je bij je klant achterlaat. Hoe wil je jouw bestaande klanten onderhouden? Oftewel: hoe je contact met ze wilt hebben. Dit zorgt ervoor dat ze positieve recensies schrijven en in het beste geval nieuwe klanten gaan aandragen. Voorbeelden zijn: persoonlijke hulp, toegewezen persoonlijke hulp, selfservice, geautomatiseerde diensten, communities, cocreatie.
Je klanten fan maken, zorgt ervoor dat je een extra stroom nieuwe klanten gaat krijgen. Te vaak zie ik dat ondernemers zich voornamelijk richten op het krijgen van nieuwe klanten. Als je een sportabonnement neemt, krijg je een maand gratis en een sporttas. Maar als je al 10 jaar lid bent, wordt je niet beloond.
Daarom raad ik ondernemers aan om de helft van hun marketingbudget te gebruiken voor nieuwe klanten en de andere helft te stoppen in hun huidige klanten.
Wat ga je doen om je klanten fan te maken? Kunnen je klanten je bijvoorbeeld bellen met vragen? Stuur je op hun verjaardag iets leuks toe? Krijgen ze iets als ze al langer klant zijn? En krijgen ze iets als ze andere klanten aandragen?
Voorbeeld 1:
Coolblue doet alles voor een glimlach. Daarom pakken ze je product voor je uit en nemen het verpakkingsmateriaal weer mee. Ze zetten het product op de door jou gewenste plek, ook al betekent dit dat ze een wasmachine twee verdiepingen op moeten tillen. Ze sluiten deze zelfs aan op de waterleiding.
Voorbeeld 2:
Kia is een automerk die maar liefst 7 jaar garantie geeft op hun auto's na aanschaf tot 150.000 km.
Inkomstenstromen
Bij deze bouwsteen kijk je naar je verschillende inkomstenstromen. Hoe ga je geld verdienen met je bedrijf? Hoe kan je aanvullende bronnen van inkomsten ontwikkelen? Dat maakt of je bedrijf bestaansrecht heeft, want geld is de zuurstof van je bedrijf. Verdien je er geen geld mee, dan doe je vrijwilligerswerk.
Betalen klanten per product of kunnen ze een abonnement afsluiten? Tegenwoordig zie je dat laatste steeds meer. Klanten kunnen abonnementen met mindset trainingen, koffie, uiterlijke verzorging, mondzorgingsproducten, luchtjes en panty’s afsluiten. Hiermee krijg je terugkerende klanten. Zo hoef je minder te zoeken naar nieuwe klanten. Daarnaast heb je meer marketingbudget voor nieuwe klanten als ze langer klant blijven.
Andere inkomstenbronnen kunnen zijn: de verhuur van producten, franchisenemers, verdienen aan service of reclame.
Bij deze bouwsteen is het belangrijk om uit te zoeken of je product wel winstgevend zal zijn. Breng in kaart hoeveel omzet of klanten je nodig hebt om uit de kosten te komen. Hoeveel omzet heb je nodig om winst te maken? Heb je een goede verkoopprijs of moet je deze aanpassen?
Voorbeeld 1:
Spotify verdient geld aan reclames. Gebruikers die geen reclame willen horen, moeten een abonnement moeten afsluiten.
Voorbeeld 2:
Sportscholen hebben een jaarabonnement waarbij je minimaal een jaar lid bent, inschrijfkosten betaalt en erna maandelijks op kan zeggen.
Voorbeeld 3:
Laura heeft een groot Instagram kanaal met veel volgers. Hier maakt ze reclame voor producten of diensten van andere ondernemers. Daar krijgt ze een bepaald bedrag voor.
Kernmiddelen
Kernmiddelen zijn de belangrijkste gereedschappen en middelen die nodig zijn om je businessmodel te laten werken. Wat heb je concreet nodig? Dat kunnen abonnementen (denk bijvoorbeeld aan een betaalsysteem, website hosting of software voor een online programma), apparatuur (podcast apparatuur, laptop, telefoon) of kennis (ingehuurde freelancer) zijn, om maar een paar voorbeelden te noemen. Maar ook patenten, financiële middelen of de kennis van medewerkers zijn kernmiddelen. Hoe kom je aan de middelen? Er zijn verschillende manieren. Je kunt ze zelf aanschaffen, leasen of halen bij je samenwerkingspartners.
Voorbeeld 1:
Jetske heeft een eigen podcast en hiervoor apparatuur nodig. Zij upload de afleveringen op YouTube dus maakt ook gebruik van verschillende camera's.
Kernactiviteiten
Bij bouwsteen zeven kijk je wat jouw kernactiviteiten zijn. Wat gaat je bedrijf doen? Waar gaat de tijd van jou en je team naartoe? Wat doe je als bedrijf om te zorgen dat het model werkt. Je kan nog zo'n goed idee hebben en alles in het model op orde, maar als je niet in actie komt, gebeurt er niks. Kan je hulp gebruiken om in actie te komen?
Bestel dan dit boek.
Kijk waar je toegevoegde waarde zit. Vinden klanten persoonlijke aandacht belangrijk? Wat ga je als bedrijf doen om dat te verwezenlijken? Ga je bijvoorbeeld evenementen organiseren? Hoe kan je zoveel mogelijk tijd besparen zonder in te leveren op de kwaliteit? Maak je productieproces zo efficiënt mogelijk en zorg dat de kennis van je medewerkers op peil blijft.
Tot slot is structuur belangrijk. Maak een planning op van de werkweek van de taken maar plan ook pauzes, start en eindtijden in. Zoals ze zeggen in de topsport: de tour win je in je bed. Niet alleen actie is belangrijk maar ook de rust. Hierin herstel en groei je.
Voorbeeld 1:
Monster Energy organiseert sportevenementen voor hun doelgroep zoals motorsport. Daarnaast sponseren ze verschillende sportevenementen zoals Formule 1 wedstrijden, FIA World Rallycross Championship en golf.
Belangrijkste partners
Je kan alles wel alleen willen doen, maar samen kom je er sneller, verder en is het leuker. Anderen hebben hun expertise en al meer vlieguren gemaakt. Met wie werk je samen? Welke andere bedrijven, leveranciers en partijen heb je nodig om je bedrijf te laten slagen? Waar koop je je producten in? Of, als je zelf producten maakt, waar haal je de materialen vandaan?
Voorbeeld 1:
Orange Fit is een merk die plantaardige eiwitshakes maakt. Ze werken samen met topsporters om hun producten onder de aandacht te brengen en meer expert status te krijgen binnen de branche.
Voorbeeld 2:
Arie Boomsma is schrijver en heeft een nieuw boek geschreven. Om dit onder de aandacht te brengen, geeft hij lezingen bij verschillende sportscholen. Die promoten de lezing onder hun actieve leden.
Kostenstructuur
Bij de inkomstenstromen heb je bepaald hoe er geld het bedrijf binnenkomt. Bij de kostenstructuur kijk je naar de kosten die je maakt als bedrijf. Maak hierbij duidelijk onderscheid tussen vaste en variabele kosten. Denk hierbij aan personeel, systemen, huur van je pand, administratieve kosten, marketingkosten, exploitatie- en productiekosten, verplaatsingskosten en financiële kosten. Hierdoor creëer je overzicht en kun je in één oogopslag zien op welke kosten je kunt besparen.
Kan je hulp gebruiken bij het invullen van het canvas model?
Stuur me dan een mail via info@isabellefeteris.nl
Of plan vrijblijvend een gesprek in.
Comments